Kızamık

Kızamık kış sonu ve ilkbahar döneminde çocukluk yaşta daha sık olmak üzere her yaşta görülebilen  çok bulaşıcı ateş ve döküntü ile seyreden bir hastalıktır.Bu hastalığa kızamık virüsü neden olmaktadır .Bu virüsün biline tek kaynağı insandır .Hastalık solunum yolu ile bulaşmakta ,birkaç gün süren ateş döneminden sonra öksürük ,burun akıntısı ve gözlerde kızarıklık gelişir .döküntü yüzde ve boyunda başlar aşağıya gövdeye kollara bacaklara doğru yayılır .

Hastalığın kesin tanısı boğaz sürüntüsü , kan ve idrar örnekleri alınarak laboratuvar doğrulamasıyla konur.

Daha önce kızamık geçirmemiş veya kızamık aşısı ile korunur hale gelmemiş biri kızamık ile karşılaşırsa çok büyük oranda hasta olur .Virus hava yolu ile enfekte kişilerin boğaz ve burun salgılarının doğruda veya dolaylı  teması ile bulaşır.

Kızamık hastalığı hayatımızı oldukça etkileyen ve tehdit eden bir hastalıktır .dünya genelinde her gün aşıya ulaşamayan 380 çocuk kızamıktan ölmektedir .Kızamık geçiren kişi okuluna işine gidemeyecek kadar ateş ve halsizliğe neden olur . Ayrıca döküntülü dönemde toplum içinde bulunması neredeyse imkansızdır . Bunun yanı sıra kızamık yan etkileri nedeniyle oldukça tehlikeli bir hastalıktır .Zatürre , ishal ,orta kulak iltihabı en önemli yan etkilerini oluşturur. En önemli yan etkilerinden biri de kızamık hastalığını geçirdikten 7-10 yıl sonra görülen merkezi sinir sisteminde kalıcı hasar oluşturan ilerleyici  beyin iltihabıdır . (SSPE)  Bu beyin iltihabı çok hızlı ilerler ve hastalık belirtileri ortaya çıktıktan 6-24 ay içinde ölüm ile sonuçlanır. Görülen bu yan etkinin tedavisi yoktur . SPSE Hastalığı kişilik değişiklikleri ile başlar ve istemsiz kas kasılmaları ,hareket bozuklukları ,havale geçirme ve görme bozuklukları ortaya çıkarak daha da ilerler .Hastalar bir süre sonra yatağa bağımlı hale gelirler .Maalesef çoklu organ yetmezliklerine bağlı olarak da kaybedilirler .

Maalesef gelişmekte olan ülkelerde her 20 kızamık vakasından biri kaybedilmektedir ..

Kızamık hastalığının tedavisini esasını destek tedavisi oluşturmaktadır .İstirahat tedavisi , sıvı tedavisi ve A  vitamini önerileri hep destek tedavileridir .Bunun yanı sıra gelişen yan etkilere yönelik müdahaleler yapılmaktadır . Bir hafta süre ile hasta olan kişinin ev istirahatine alınması hastalığın bulaşmasını önlemek amacıyla yapılmaktadır .

Kızamık hastalığında tek korunma yöntemi aşıdır .Kızamık aşısının içinde zayıflatılmış kızamık virüsü bulunmaktadır .Bu aşı virüsü hastalığa neden olmaz .Dolayısıyla SSPE denilen ölümcül yan etki ,aşılanmış kişilerde görülmez. Aşı   bağışıklık sisteminin zayıflatılmış  virüsle karşılaşıp gerekli savunma mekanizmaları oluşturmasını sağlar .  Böylelikle kişi kızamık virüsü ile karşılaştığında bağışıklık sistemi virüsü yok eder .

Kızamık aşısı ülkemizde çocukluk dönemi aşı takvimi içinde KKK (KIZAMIK KIZAMIKÇIK KABAKULAK) olarak 12. ayda ve ilköğretim 1. sınıfta iki doz olarak ücretsiz uygulanmaktadır .Kızamık aşısı hastalığı önlemede en etkin ve en güvenli yöntemdir .

Kızamık aşısı sonrası yüzde 10 oranında uygulanan yerde ağrı , şişlik ,kızarıklık ve hafif ateş olabilir .Yüzde 5 oranında da döküntü görülebilmektedir .

Böylesi ciddi sonuçlara neden olabilen bir hastalıktan korunmanın tek yolu  toplumun aşılama  oranlarını yüksek tutmaktır . Aksi takdirde oldukça üzücü sonuçlarla karşılaşmamız içten bile değildir .

REFERANSLAR: SÜREKLİ TIP EĞİTİM DERGİSİ (STED) OCAK 2000 cilt :9 Sayı:1

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AŞI PORTALI

https://asi.saglik.gov.tr

McGahren E& Wilson W 2002

PEDİATRİ HATIRLATMALAR

(Uz. Dr Zuhal Aydan Sağlam Çev. Ed.)İstanbul : Nobel Kitapevi

SÜREKLİ TIP EĞİTİM DERGİSİ (STED) 2005 cilt 14 sayı 2 sayfa 26